Makine Sektörü Yatırımları “Stratejik Yatırım” Oldu
Mehmet Öner
Maliye Bakanlığı Eski Baş Hesap Uzmanı
Yeminli Mali Müşavir
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızca yüksek katma değerli ürünlerin yerli imkan ve kabiliyetlerle üretimini amaçlayan “Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı”na ilişkin esaslar 18 Eylül 2019 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi. Program cari açığın kalıcı olarak düşürülmesi ve sanayimizde ithal ara malı oranının azaltılarak, daha güçlü bir ihracat sepetine de sahip olunmasını hedefliyor.
Program kapsamında
makina
bilgisayar
elektronik
optik
elektrikli teçhizat
eczacılık
kimya
ulaşım araçları
sektörlerinden oluşan sekiz sektör orta-yüksek ve yüksek teknoloji seviyesindeki odak sektör olarak belirlendi.
Özel olarak teşvik edilecek bu sektörlerden, ilk olarak makine sektörü için teşvik uygulaması başlatıldı ve teşvik edilecek “öncelikli ürünler” 18 Eylül 2019 tarihli Resmi Gazetede yayınlandı. Makine sektörü için belirlenen, “stratejik yatırım” teşvik belgesi alabilecek öncelikli ürün listesini yazımızın sonunda bulabilirsiniz.
Desteklerinden yararlanmak için ön başvurular başladı. Tüm başvurular 3 Ekim 2019 -22 Kasım 2019 tarihleri arasında Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı web sitesi olan https://www.hamle.gov.tr adresinde bulunan Program Portalı uygulaması üzerinden elektronik ortamda yapılacaktır.
Sınai robotlar, sensörler, CNC tezgahlar, klimalar gibi yüksek teknoloji ürünlerinin bulunduğu bir tercih listesi olan “öncelikli ürün listesinde” yer almak, makina yatırımlarının “stratejik yatırım” statüsüne alınması her şeyden önce bu ürünleri üretecek makine sektörü için gurur kaynağıdır. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız ve devletimiz makina sektörünün stratejik önemini görmüş ve gereken desteği vermiştir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın hazırladığı “öncelikli ürün listesi”ni incelediğimizde, ürünlerin titiz bir çalışma neticesinde stratejik öncelik, teknolojik gelişmişlik seviyesi, gelecek potansiyeli, teknolojik gelişime etki seviyesi, cari açığa etkisi, teknik yeterlilik ve yetkinlik, yerli üretim kriterleri çerçevesinde belirlendiğini görmekteyiz. Bu titiz çalışma için bakanlığımızı kutlamak isterim.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın hazırladığı “öncelikli ürün listesi”ni incelediğimizde, dikkat çekken bir başka husus da “Öncelikli ürün listesi”nde yer alan asansör, klima cihazları, inşaatta kullanılan elektrikli el aletleri, otomatik üniteli dikiş makineleri, tekstil dokuma makinaları gibi ellidört ürünlük toplam listedeki ondört farklı ürünün, Haber Asansörü dergisinin Eylül - Ekim 2018 sayısında yayınlanan “İnşaat Sektörünü ve Ekonomimizi Krizden Çıkaracak Örnek Model : Türk Asansör Sektörü“ yazımızda işaret edilen ürünlerin olması bu konuda çalışmalar yapan, emek harcayan şahsımı ayrıca mutlu etti ve gururlandırdı.
Stratejik Yatırım Statüsünün Sağlayacağı Teşvikler
Mevcut teşvik sistemimizi düzenleyen 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Karar”a göre stratejik yatırım olarak teşvik belgesi alınabilmesinin şartları oldukça ağır.
50 milyon TL asgari sabit yatırım tutarı,
yatırım konusu ürünle ilgili yurtiçi toplam üretim kapasitesinin ithalattan az olması,
belge konusu yatırımla sağlanacak katma değerin asgari yüzde 40 olması,
yatırım konusu ürünle ilgili olarak son bir yıl içerisinde gerçekleşen toplam ithalat tutarının 50 milyon USD üzerinde olması
Şartlarını sağlayarak stratejik yatırım teşvik belgesi almak gerçekten zor.
Ancak yeni düzenleme ile makina sektörü için “stratejik yatırım” teşvik belgesi, öncelikli ürün listesine uygun olarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesinde kurulacak komisyon tarafından ve yukarıdaki şartlara bağlı olmadan verilebilecek.
Stratejik yatırım teşvik belgesi alınması durumunda sağlanan teşvikleri tablo halinde aşağıda görebilirsiniz.
Devlet tarafından verilen teşviklerden en önemlisi yapılan yatırımın belli yüzdesinin devlet tarafından karşılanmasını sağlayan “yatırıma katkı oranı”dır. Hemen hatırlatmakta fayda var devlet kendi payına düşen yatırım katkısını nakit olarak vermiyor; yatırımcının ödeyeceği kurumlar vergisini, “indirimli kurumlar vergisi” uygulamasıyla, kurumlar vergisinin bir kısmını almayarak katkı sağlıyor. Uyarmakta fayda var. Devletçe karşılanan indirimli kurumlar vergisi uygulaması oldukça karmaşık. Konu hakkında uzmanlık derecesinde bilgi sahibi olmadan yapılacak işlemler ciddi ceza ve gecikme faizi ödemenize sebep olabilir.
2019 yılı için, normal koşullarda yatırımın tamamlanmasından sonra alınmaya başlayacak devlet katkısını, şirketinizin bu yatırımın dışındaki kazançları için uygulama avantajı getirilerek kısa süre içerisinde almanızı, finansal olarak rahat bir nefes almanızı sağlayan Cumhurbaşkanı Kararnamesi yayınlanmıştır. Yatırımcıya ek özel teşviklerin sağlandığı uygulamanın 2020 yılı için de hayata geçirileceğini tahmin ediyorum.
Stratejik Yatırım, Tübitak Ar-Ge ve KOSGEB KOBİ Desteklerinin Hepsine Tek Noktadan Başvuru
Makina sektöründe yapılacak yatırımlarda “stratejik yatırım” kapsamında teşvik belgesi alınması, Tübitak Ar-Ge desteklerinden yararlanılması ve KOSGEB KOBİ desteklerinden yararlanılabilmesi için tüm başvurular Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı web sitesi olan https://www.hamle.gov.tr adresinde bulunan Program Portalı uygulaması üzerinden elektronik ortamda yapılacaktır.
Başvuru Zamanı
Makina sektöründe yapılacak yatırımlarda “stratejik yatırım” kapsamında teşvik belgesi alınması, Tübitak Ar-Ge desteklerinden yararlanılması ve KOSGEB KOBİ desteklerinden yararlanılabilmesi için ön başvurular 3 Ekim 2019 -22 Kasım 2019 tarihleri arasında yapılacaktır. Program kesin başvurusu ise 12 Kasım 2019 tarihinde başlayıp başvuru belge ve formlarının teslimi için son tarih 13 Aralık 2019 tarihidir.
Makina sektörü için tarihi dönüm noktalarından biri olan “öncelikli ürün” ve “stratejik yatırım” kararlarının hayırlı olmasını diliyorum. Bakanlığın “Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı” kapsamında başlattığı yeni teşvik sisteminin dikkatle incelenerek başvuru yapılması gerekmektedir. Yeni dönemin sektörde yeni bir heyecan yaratacağını, dünya ölçeğinde ve kalitesinde üretime vesile olacağını, hem yurtiçi ihtiyaçları karşılamak hem de ihracat rakamlarını artıracak üretim alt yapısı kurulmasına vesile olacağını umuyorum.
Makine Sektörü İçin Belirlenen, “Stratejik Yatırım” Teşvik Belgesi Alabilecek Öncelikli Ürünler Listesi (Armonize Sistem Koduna (HS6) Göre)
